Remunjs (Roermonds)
Riekdóm van twee tale
mit de paplaepel
sjtónge ze gereid
wie ich gebaore waerde
óm mich Limburgs te lere
mien eerste wäörd: pap en mam
mit klanke van ao en ae
kós ich zègke:
jao en nae
mit vriendjes tikkertje sjpele en rope:
doe bös ‘m!
of zólle v’r gaon kölse, koekerelle
of gaon v’r muuskebelle?
Later op sjool sjprook de meister:
‘voortaan spreken we Nederlands
in de klas’
det waas algemein en heel besjaaf
det mós dan maar
ich loesterde braaf
ich laefde wiejer
in de waerelde
van twee tale
die van de meister
van laeze en sjrieve
in deftig ABN
daonaeve ós eige taal
die van toes aan taofel
zègke: det sjmaak lekker
van kalle mit vrunj of
boodsjappe doon biej de bekker
later, biej mien eerste baan
van toes ,wied-e-weg
kwaam ‘t ABN oet de klas
mich good van pas
ging ich terök nao de sjtad
wo ich waas gebaore
heurde ich weer
vetroewde klanke
veulde mich
wie ein kuukske
veilig en werm
ónger de vleugels
van mien modertaal
kalle in twee tale
de ein veur ’t ganse landj
die gif de natsjenale bandj
maar ós eige taal
die raak mich in mien waeze
duit mien Limburgs hert
sjneller kloppe
laot ’t zo blieve
det begriep hiej ederein
laot ós maar kalle
mit die twee tale naevenein
Paul Caquelein
De rampreis van Clara – Veldeke Krink Ech
De nuje mèlkboer van Häör – Veldeke Krink Ech
Óntmoeting mit God – Veldeke Krink Ech
***
Wieërts
Mien taal
As maegtje van e jaor of veer
kaldje ich tot aanne bewaarschool
mer ein taal: mien thoêstaal en
moôdertaal, ‘t Wieërts
Oppe middelbare school lieërde ich
Ingels, Duits, Frâns en e bitje Spaans
pas völ later kwoom de digitaal d’r beej –
taal verbroedertj en verbingtj
De pubertiêd bracht de taal vanne leefdje
lichaamstaal recht uut ‘t hert
eîne blik zeet soms mieër as doêzendj weurd,
dao hebbe vae gein taal beej noeëdig
Van brutaal nao straottaal nao schöttingtaal
de weeg nao volwassenheid ging
mét valle en opstaon
mer ’t kîndj in mich bleef
Dan és d’r ouch nog de gebaretaal…
daomej kojje ’n hieël indj, as dejje wiltj
Meute doon, aandacht gaeve
bringtj ‘ne glimlach op eders gezicht
Zestig jaor later, op mien wêrk in Braobentj
as ich mich verschrik of ich bin kwaod
dan vlook ich in mien moôdertaal
ouch Hollanders begriêpe det waal
Mieërtaligheid leidtj tot mieër begrip
det deut os ammaol good
aaf en tow ‘ns inlaeve in
’ne ângere mins van vleis en blood
D’r és mer ein werreldj, dus: VERSTAOTJ UCH!
Vae motte vör deindânger zörge
’t maaktj neet uut welke taal daen ângere spriktj
woeë ‘ne wîl és, és ‘ne weeg
*As eder mins vör ‘nen ângere zörgtj, és nemes allein*
Francien Clijsters
Wie ben ik? | TotSiens
Veldeke Poëzieprijs voor Francien Clijsters – Veldeke Limburg.
***
De slaanke taalje vaan Limbörg
mèt de foetelfiets nao drei len
es ierste bezunderheid
de Westlichste Punkt Deutschland
dee ligk um d’n hook bij Isenbruch
dao is niks te beleve
stiks de grens euver
nums Limbörg bij de slaanke taalje
rijs dweers door Zöstere
nao de brögk vaan Mezeik
maaks ‘ne stop bij ‘t standbeeld
vaan de breurs Van Eijck
nao ’nen tripel bij Den Cleynen Keyser
geiste goodgemöts deezelfde weeg trök
en nums d’n tied op de fiets
Zöstere heet bij de Amalbergakèrk
kösteleke relieke en doedskiste
verstoke in ’n sjatkamer
boete spoojt ’n vlegende non
in rosvrij staol ziech nao de basiliek
’t Salvatorplein is zoneuvergote
en d’n accu nog dreikwaart vol
paks de peedsjes in ‘t Iezere Bos
kums in de dörpkes vaan de Selfkant
dao heers aosemstókkende stèlte
sjien bedruig
‘t gief boere- en Italiaonse iessalons
Aldi vech mèt Lidl
‘ne beergroethandel floreert
tien kilometer in vogelvlöch
passeers drei len
mèt ‘n aander meneer vaan hoezerbouw
drei kier ‘nen aanderen aard
meh dezelfde zachten tongval
Wim Kallen
Biografische informatie over Wim Kallen – Veldeke Limburg
De slanke taille van Limburg
met de e-bike naar drie landen
als eerste bijzonderheid
de Westlichste Punkt Deutschland
die ligt om de hoek bij Schalbruch
er is niets te beleven
je steekt de grens over
neemt Limburg bij de slanke taille
rijdt dwars door Susteren
naar de brug van Maaseik
maakt een stop bij ‘t standbeeld
van de gebroeders Van Eijck
na een tripel bij Den Cleynen Keyser
ga je goedgemutst dezelfde weg terug
en neemt de tijd op de fiets
Susteren heeft bij de Amalbergakerk
kostbare relieken en sarcofagen
opgeborgen in een schatkamer
buiten haast ’n vliegende non
in roestvrij staal zich naar de basiliek
het Salvatorplein is zonovergoten
en de accu nog driekwart vol
je pakt de paden van het IJzeren Bos
komt in de dorpjes van de Selfkant
daar heerst adembenemende stilte
schijn bedriegt
er zijn boeren- of Italiaanse ijssalons
Aldi vecht met Lidl
‘n biergroothandel floreert
tien kilometer in vogelvlucht
je passeert drie landen
met een andere manier van huizenbouw
driemaal ‘n anderen aard
dezelfde zachte tongval
Wim Kallen
***
Venloos
Mien taal
Mien taal is mich gelièrd gewaore
of baeter gezag ze lièrde die mich
de ièrste wäörd die ik mijnde te
hure ware: ”’t Is eine jóng.”
In mien geval waas det ech waor
aevel neet veur mien vief zuskes
ik lièrde de wäörd van mien elders
idderen daag woorte ’t d’r mier
op straot sproke mien vrinde juus wie ik
wies det ik nao schoeël ging
minseleef waat sproke die dao
ein maffe taal
ik kwaam d’r achter det die taal
mien twieëde taal zoel waere
aevel mien taal zit beej mich vuuel deper
oètintelik lierde ik eur alletwieë
Jan Maas
Biografische informatie over Jan Maas – Veldeke Limburg
(14 jaren moet zijn 14 maanden)
***
Zittesj (Sittards)
taal
veur jederein
van allemoal
om leif te höbbe
te omerme
verblieje
verwerme
kwetsbaar
kreftig
lestig
mechtig
pienlik
prechtig
puur
oprech
eerlik
ech
Hanneke Post
046 Sjrif – bundel met werk van dialectschrijvers
***
Zjwaams (Swalms/Swalmens)
Platte wäörd
Veur sjpele d’rmit
preuve d’raan, lekke
bössele, sjuve
gaeve ze al anger plekke
perbere of ze wille rijme
mer det hoof neet èns,
zeuke nao get gans apaarts
of juus nao get bekènds.
Veur loestere d’rhaer
laote ze binne;
waat mós ‘ne sjriever
sónger beginne!
Veur gaeve ze ’n nuuj beteikenis
kieke of d’r gèn baeter is
sjave, sjoestere, sjoere
egaal wie lang det det geit doere
geweun vanne sjtraot rape veur ze op
of vèsse ze oet de achterkop.
Veur wege ze
waege ze
dinke en drejje
toet zo mer inèns
’n gedich aan kump wejje.
Riky Simons-Julicher
www.veldekeremunj.nl
***
Toears – Toear
Oos Taal
Kóm, laot ós preuve van de wäörd die moder klaorgemaaktj haet:
wäörd zoea zeut wie riesteflaaj
hertelik wie sóndigse sop
of mechtig wie móffelkook.
Kóm, laot ós plökke van de wäörd die vader gezejdj haet:
wäörd zoea gelp wie jóng slaaj
die gaon wie ges
of mörg wie ’n paer.
Kóm, laot ós sjrieve en zinge in eige wäörd:
wäörd zoea zaoch wie vese snieë
fien wie iesblome op de vinsterroet
of pitse wie ’n blaor.
Laot ós ouch woeane in de gefrunseldje wäörd van gruuetje:
wäörd zoea roew wie zwieël
stief wie ‘ne badding
mer nog spettere wie veurpiele mèt Noewjaor.
Har Sniekers
Har Sniekers – Wikipedia
Veldeke Moenik: Har Sniekers – Veldeke Limburg.
***
Zumpelvelders – Simpelvelds
Moddersjproag
Sjproag,
wiezoe sjwieg-se,
Went iech diech rof?
Doeë kruls op mieng tsong,
mè trekst dich tseruk i sjtilte,
Doeë danst in aom,
fladderentère uvver papier,
mè went ich dich vashoad,
floeps-se voet –
graad alsof se leever vluugs
wie bliefs.
Sjproag,
bis-se enge echo
va wat ich veul,
of toch mieë geveul zelver?
Bis-se miech?
Bis-se vroeë? Bis-se vrij?
Doeë fluusters zinne,
zings oane sjtum,
mè went ich dich lèës,
weëd-se wer va miech
en besjtoa iech pas ech.
Moedertaal
Taal,
Waarom zwijg je
Als ik je roep?
Je krult op mijn tong,
Maar trekt je terug in stilte,
Je danst in adem
Fladderend over papier,
Maar als ik je vasthoud
Glip je weg –
Net alsof je liever vliegt
Dan blijft
Taal,
Ben je een echo
Van wat ik voel
Of mijn gevoel zelf?
Ben je mij?
Ben je blij? Ben je vrij?
Jij fluistert zinnen,
Zingt zonder stem,
Maar als ik jou lees
Wordt je weer van mij
En besta ik pas echt.
Marco Starmans
***
Echts
Sjrievend
vènj ich mich trök
Verbènj ich mich
mit mien eige
Uut
waat ich dènk
Veul
wae ich bön
‘t Pepier
is gedöljig
Geuf ruumte
‘n kader
Oardeilt neet
nuuedigt ènkel oet
Maakt tastbaar
beejt aafstandj
En daomit ‘n kans
toet relativere
Herinnert
óngerzeukt
probeert oet
Spegelt
Lieët zeen
waat in mich gaonde is
Duit spele
maakt creatief
Documenteert
hulp óntwikkele
Verstuit edere taal
die ich gebroek
Brunk rös
‘n pauze
empathie
Én ‘n mäögelikheid
toet deile.
Laura Theunissen
Over Laura – Laura Theunissen
Week van de Poëzie: gedichten van dichter Laura Theunissen uit Slek – L1
laura theunissen – Google Zoeken
Laura Theunissen – 1000 Dichters – De Nacht van de Poëzie on Tour – 03-10-2023
Dichteres Laura Theunissen verzorgt poëzieworkshop op Graaf Huyn College | Stichting LVO
Laura Theunissen Limburgse gedichten met levenswijsheden – Veldeke Limburg
Een gesprek met Laura Theunissen
***
Tegels
Sjriéverskrink Noord-Limburg
Mei is de sjriéverskrink hiel groët
Dök isse maar hiel klein
Maar ’t blief waal ‘ne krink
Det ving ich sjoën en fijn
In Noord-Limburg sjrief me proza
Of poëzie in eige dialek
Zoë is ‘brood’ in Venlo mik
En in Tegele het det wek
De sjriévers van Venlo zegke
Paddestertje taenge ‘kikkervis’
Wiel det biësje ‘n poelpekske
In Tegele en Belvend is
Dao zien ‘mussen’ moetse
Die zuut me ech euveral
In Venlo vlege aevel flotse
Zoë duit idder ziene kal
‘Snotneus’ is ein sjnoterkuke
Maar ein kroetmoel in de sjtad
‘Wae sjrief dae blief’ is vur jónk en áad
D’r zien wäördjes, mier as zat
Truus Verbong-Simons
Nieuwe bundel kinderversjes in ’t Tegels dialect – Veldeke Limburg
Boek Tegelse vertèlselkes – Truus Verbong – Heemkundige Kring Tegelen
Sjriéverskrink Noord-Limburg
Soms is de schrijverskring heel groot
Dikwijls is die maar heel klein
Maar het blijft wel een kring
Dat vind ik gaaf en fijn
In Noord-Limburg schrijft men proza
Of poëzie in eigen dialect
Zo is ‘brood’ in Venlo mik
En in Tegelen heet dit wek
De schrijvers van Venlo zeggen
Paddestertje tegen ‘kikkervis’
Terwijl dat beestje een poelpekske
In Tegelen en Belfeld is
Daar zijn ‘huismussen’ moetse
Die zie je echt overal
In Venlo vliegen echter flotse
Zo heeft ieder zijn eigen praat
‘Snotneus’ is een sjnoterkuke
Maar een kroetmoel in de stad
‘Wie schrijft die blijft’ is voor jong en oud
Er zijn woordjes, meer dan genoeg
Truus Verbong-Simons
***
Echts
Mien ieëste gedich
flarde van zinne
spele door miene kop
wo mót ich beginne
waat sjrief ich op
doe mós ’t laote riepe
mer den kómptj de zörg
is ’t nag te begriepe
weurdj ’t neet te mörg
den kómme de gedachte
det d’r regels bestaon
die se mós betrachte
óm ’t good te laote gaon
door ’t doon weurs se bedreve
de eine vreug de angere laat
es der niks weurdj gesjreve
den höbs ’n laeg blaad
Wil Vergoossen
Wil Vergoossen – Veldeke Krink Ech
***
Remunjs (Roermonds)
Laevendige taal
As ich wanjel door ’t park
heur ich de baek die sjtruimp
langs kruuje – sjtruuk en buim
wo-in veugel flókker fluite
kwekkers ploenze – vèsse blaore
baove water klink aenjegesjnater
biekes zoeme – vlege brómme
de windj wilvert mit de blajer
krekels wissele zich aaf mit sjierpe
kaeverkes ritsele door ’t graas
aalsjolvers sjöddele mitte vaere
kuukskes waere sissend bewaak
zjwalge kwettere óm ‘t hels
de sjpech sjpoes mit getoek
eiketske zjwiep van tak nao tak
inne boum roekoet ’n doef
zo vertelt zie häör verhaole
laevendig – vriej en puur
edere daag pries ich mich riek
mitte taal van moder netuur
Els Zeegers-Koelen
Schrijverspodium: Els Zeegers-Koelen (Roermond) – Veldeke Limburg
Els Zeegers-Koenen – Torna | Cultura
Levendige taal
Als ik wandel door het park
hoor ik de beek die stroomt
langs kruiden – struiken en bomen
waarin vogels opgewekt fluiten
kikkers plonzen – vissen blaren
boven water klinkt eendengesnater
bijtjes zoemen – vliegen brommen
de wind stoeit met de bladeren
krekels wisselen zich af met tsjirpen
kevertjes ritselen door het gras
aalscholvers schudden hun veren
kuikens worden sissend bewaakt
zwaluwen kwetteren om ’t hardst
de specht schept op met zijn geklop
eekhoorntje zwiept van tak naar tak
in de boom roekoet een duif
zo vertelt zij haar verhalen
levendig – vrij en puur
iedere dag prijs ik me rijk
met de taal van moeder natuur
Els Zeegers-Koelen